Hoge inflaties en stijgende energieprijzen maken de financieel kwetsbare Nederlanders nog kwetsbaarder. De overheid heeft voor deze groep potjes geld beschikbaar gesteld in de vorm van toeslagen. Maar volgens het Nibud blijft een hoop van deze potjes onnodig ongebruikt.

Toeslagen komen er in diverse soorten en maten. Ze zijn in het leven geroepen om mensen met een smalle beurs tegemoet te komen. Simpel gezegd zijn het potjes geld waar Nederlanders, mits ze aan de eisen voldoen, beroep op kunnen doen om bijvoorbeeld de zorg- of huurlasten te verzachten.

Nu blijkt alleen dat niet iedereen die hier recht op heeft, zich bewust is van het bestaan van financiële ondersteuning. Zo is bijvoorbeeld vorig jaar zo’n 100 miljoen euro aan toeslagen op de plank blijven liggen.

Angst en onwetendheid

Dat toeslagen blijven liggen is niets nieuws. De overheid en verschillende financiële instanties proberen mensen al jaren te motiveren en te informeren over deze toeslagen zodat ze worden benut. Maar naast onwetendheid is ook angst voor mensen een reden om juist geen beroep te doen op deze toeslagen.

Uit een enquête van vergelijkingssite Independer van vorig jaar blijkt dat veel mensen ook bang zijn om toeslagen onverwacht terug te moeten betalen, of zijn ze zelfs bang voor boetes. 30 procent van de respondenten zegt sceptisch te zijn geworden als gevolg van de toeslagenaffaire. Bij de respondenten die niet weten of ze recht hebben op zorgtoeslag, is dat percentage zelfs 41 procent. “Als je een zorgtoeslag aanvraagt dan moet je die wel zelf stopzetten als je meer gaat verdienen. Anders moet je het bedrag terugbetalen. Veel mensen vinden dit toch een risico”, legt Mirjam Prins van Independer uit.

‘Inkomen verklaren is voor veel mensen moeilijk’

Een ander groot probleem is dat veel mensen ook niet weten dat ze überhaupt recht hebben op een toeslag. Uit onderzoek van Nibud blijkt dat 27 procent van de huishoudens hier niet goed van op de hoogte zijn.

Gabriëlla Bettonville, van het Nibud, kan dat beamen. “Het is vaak voor veel mensen ook heel ingewikkeld om te erachter te komen of ze hier recht op hebben”, vertelt Bettonville. “Je moet bijvoorbeeld verklaren wat je komend jaar denkt te gaan verdienen. Dat is voor heel veel mensen heel moeilijk. Bijvoorbeeld wanneer ze flexibel werk hebben”.

Welke toeslagen zijn er?

• De zorgtoeslag: bestaat om de zorgverzekeringskosten te drukken.
• Kinderopvangtoeslag: voor kinderopvangkosten.
• Het kindgebonden budget: een bijdrage in de kosten van je kinderen.
• De huurtoeslag: tegemoetkoming van de huurkosten.

Tips om erachter te komen waar je recht op hebt

Klop aan bij de gemeente of vrijwilligersorganisatie

“Maar wat vooral helpt is om hulp te vragen en om niet bang te zijn om toe te geven dat je het ingewikkeld vindt”, zegt Bettonville. “Vrijwel iedere gemeente heeft vrijwilligers rondlopen die mensen helpen met de thuisadministratie. Het is doodnormaal om hulp te vragen.”

Zo zijn er landelijke organisaties, zoals Humanitas die in bijna elke gemeente werkzaam zijn. Deze organisaties zijn gratis en helpen mensen met hun thuisadministratie. “Rechtstreeks de Belastingdienst bellen is voor veel mensen een stap te ver”, vertelt Bettonville. “Mensen zijn bang voor de Belastingdienst of vertrouwen ze niet.”

Proefberekening van de Belastingdienst

Tot slot is het mogelijk om een proefberekening door de Belastingdienst zelf te laten uitvoeren. Via een online formulier rekent de dienst uit welk beroep je kan doen en hoe hoog je toeslagen zijn. De eerste paar vragen die je jezelf kan stellen zijn als volgt: heb je een zorgverzekering, een huurhuis of kinderen? Dan is het de moeite waard om te kijken of je beroep kan doen op een toeslag.

Bron: Nibud/Independer/Belastingdienst/BNNVara